PROTOKÓŁ ZE WSPÓLNEGO POSIEDZENIA

KOMISJI ZDROWIA I POMOCY SPOŁECZNEJ

ORAZ

KOMISJI EDUKACJI, KULTURY, SPORTU I TURYSTYKI

z dnia 7 marca 2013 roku

Otwierając obrady przewodnicząca Komisji Zdrowia i Pomocy Społecznej pani Henryka Waligóra poinformowała, że w posiedzeniu będą uczestniczyć:

1. pani Elżbieta Tomczak – dyrektor Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej we Wrześni,

2. pani Bożena Nowacka – sekretarz powiatu,

3. pani Katarzyna Starzyńska – p.o. naczelnika Wydziału Edukacji i Kultury Fizycznej,

4. pan Adama Trawiński – psychoterapeuta,

5. pan Jerzy Nowaczyk – dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie we Wrześni.

Lista obecności stanowi załącznik nr 1 do protokołu.

Członkowie połączonych komisji przyjęli i rozpatrzyli następujący porządek obrad:

1. Diagnoza problematyki uzależnień młodzieży z Powiatu Wrzesińskiego – dyskusja.

2. System pomocy doraźnej i stałej dla młodzieży uzależnionej.

3. Utworzenie ośrodka – centrum wspomagania dla młodzieży uzależnionej:

   1. pomoc psychologiczna,

   2. pomoc psychiatryczna,

   3. pomoc terapeutyczna.

4. Współpraca szkół z ośrodkiem – centrum wspomagania dla młodzieży uzależnionej.

Do pkt. 1 i pkt. 2

Wprowadzając problematykę uzależnień młodzieży przewodniczący Komisji Edukacji, Kultury, Sportu i Turystyki pan Stefan Tomczak odczytał fragment raportu z ogólnopolskich badań ankietowych opracowanych w 2011 roku przez pana Janusza Sierosławskiego pn: „Używanie alkoholu i narkotyków przez młodzież szkolną” (Europejski Program Badań Ankietowych w szkołach ESPAD. Instytut Psychiatrii i Neurologii): „Napoje alkoholowe są najbardziej rozpowszechnioną substancją psychoaktywną wśród młodzieży. Chociaż raz w ciągu całego swojego życia piło 87,3% uczniów z młodszej grupy i 95,2% uczniów ze starszej grupy. Picie napojów alkoholowych jest na tyle rozpowszechnione, że w czasie ostatnich 30 dni przed badaniem piło 57,6% piętnasto-szesnastolatków i 80,4% siedemnasto-osiemnastolatków. Najbardziej popularnym napojem alkoholowym wśród całej młodzieży jest piwo, a najmniej – wino. Wysoki odsetek badanych przyznaje się do przekraczania progu nietrzeźwości. W czasie ostatnich 30 dni przed badaniem, chociaż raz upiło się 21,4% uczniów z młodszej kohorty i 32,3% ze starszej grupy wiekowej. W czasie całego życia ani razu nie upiło się tylko 51,4% uczniów młodszych i 29,7% uczniów starszych. Palenie tytoniu jest zachowaniem mniej powszechnym. Chociaż raz w życiu paliło 57,2% gimnazjalistów i 70,9% uczniów ze starszej grupy. W czasie ostatnich 30 dni przed badaniem paliło 29,8% uczniów z grupy młodszej i 41,9% ze starszej. Zarówno palenie tytoniu jak picie napojów alkoholowych jest bardziej rozpowszechnione wśród chłopców niż wśród dziewcząt. Jeszcze rzadziej zdarza się przyjmowanie leków uspokajających lub nasennych bez przepisu lekarza. Takie doświadczenia, chociaż raz w życiu stały się udziałem 15,5% uczniów z młodszej kohorty i 16,8% ze starszej kohorty. Sięganie po te leki jest bardziej rozpowszechnione wśród dziewcząt niż wśród chłopców. Wyniki badania wskazują na znacznie niższy poziom rozpowszechnienia używania substancji nielegalnych, niż legalnych, szczególnie alkoholu i tytoniu. Większość badanych nigdy po substancje nielegalne nie sięgała. Wśród tych, którzy mają za sobą takie doświadczenia większość stanowią osoby, które co najwyżej eksperymentowały z marihuaną lub haszyszem. Chociaż raz w ciągu całego życia używało tych substancji 24,3% młodszych uczniów i 37,3% starszych uczniów. Na drugim miejscu pod względem rozpowszechnienia wśród substancji nielegalnych jest amfetamina – około 4,6% wśród uczniów gimnazjów i 8,3% wśród uczniów szkół wyższego poziomu. Aktualne, okazjonalne używania substancji nielegalnych, czego wskaźnikiem jest używanie w czasie ostatnich 12 miesięcy, także stawia przetwory konopi na pierwszym miejscu pod względem rozpowszechnienia. W klasach trzecich gimnazjów używa tego środka ponad 10,1% uczniów, w klasach drugich szkół ponadgimnazjalnych – 28,5%. W czasie ostatnich 30 dni przed badaniem 10,5% uczniów klas trzecich gimnazjów i 15,0% uczniów klas drugich szkół ponadgimnazjalnych używało marihuany lub haszyszu. Zarówno eksperymentowanie z substancjami nielegalnymi, jak ich okazjonalne używanie jest bardziej rozpowszechnione wśród chłopców niż wśród dziewcząt. Uwagę zwraca wysoki poziom dostępności napojów alkoholowych przejawiający się w ocenach respondentów. Na tym tle dostępność substancji nielegalnych jest oceniana niżej. Spośród substancji nielegalnych najwyżej oceniana jest dostępność przetworów konopi”.

Następnie prowadzący oddał glos pani Elżbiecie Tomczak, która zaznaczyła, że z jej doświadczeń zawodowych nie będzie wynikało całościowe ujęcie tematu, gdyż do poradni zgłaszają się najczęściej rodzice uczniów, którzy mają problemy wychowawcze. Nawiązując do omawianej tematyki podkreśliła, że w roku szkolnym 2012/2013 zgłosiło się dwóch rodziców dzieci uzależnionych od narkotyków (rocznie od dwóch do sześciu przypadków uzależnień), którym udzielono pomocy w zakresie diagnostyki psychologiczno-pedagogicznej, czyli wpływu uzależnienia na funkcjonowanie w środowisku szkolnym. Omawiając zakres działań poradni pani dyrektor poinformowała, że:

1. rocznie około 60 rodzin objętych jest terapią rodzin, z czego w kilkunastu rodzinach (od 8 do 12 rodzin) oprócz problemów wychowawczych występują problemy z nadużywaniem alkoholu,

2. rocznie około 200 dzieci objętych jest indywidualną terapią psychologiczną (głównie dzieci ze szkół podstawowych),

3. diagnozowane są dzieci: zagrożone niedostosowaniem społecznym, uzależnieniami różnego typu (od alkoholu, narkotyków, palenia tytoniu, coraz częściej od komputera), z depresją, niechęcią do wychodzenia z domu.

Podsumowując swoją wypowiedź pani Elżbieta Tomczak zwróciła uwagę na fakt, że młodzi ludzie w okresie dorastania mają do spełnienia zadanie rozwojowe polegające na budowaniu tożsamości: przez kontakty z innymi, wypełnianie nakazów, jak również łamanie zakazów. Zaznaczyła, że rolą rodziców jest wskazanie dzieciom właściwego systemu wartości i obowiązków, by „wyznaczyć im granice do bezpiecznej eksploracji”.

Nawiązując do wypowiedzi przedmówczyni pan Adam Trawiński podkreślił, że w rodzinie buduje się system wartości i zasad, którymi dziecko powinno kierować się w dorosłym życiu. Zwrócił uwagę na fakt, iż źródeł problemów wychowawczych, w tym problemów z różnego rodzaju uzależnieniami dzieci, ich opiekunowie szukają poza rodziną, obwiniając nierzadko wszystkie instytucje zewnętrzne (np. nauczycieli, służby bezpieczeństwa). Dodał, że utworzenie grup teraupetycznych dla młodzieży z jednego środowiska nie przynosi oczekiwanych rezultatów, gdyż ich leczenie jest najskuteczniejsze, gdy odbywa się w ośrodkach stacjonarnych oddalonych od miejsca zamieszkania i możliwości kontaktu ze znajomymi. Podkreślił, że ważne w leczeniu uzależnień jest realizowanie procesu socjalizacji.

Odwołując się do swoich doświadczeń zawodowych radny pan Andrzej Szablikowski zaznaczył, że pobyt w ośrodku jest dobrowolny i nierzadko młodzież mając tego świadomość rezygnuje z możliwości odbycia terapii.

Pan Jerzy Nowaczyk podkreślił, że w leczeniu ważne jest niejednokrotnie podjęcie terapii współuzależnień (dzieci i rodzice).

Pani Elżbieta Tomczak zauważyła, że ważnym elementem w przeciwdziałaniu problemom w rodzinach jest powoływanie zespołów interdyscyplinarnych. Dodała, że w ww. zakresie należy dążyć do nawiązania współpracy między ośrodkami pomocy społecznej i kierowaną przez nią poradnią, co umożliwiłoby organizowanie terapii psychologicznych dla większych grup osób.

Do pkt. 3 i pkt. 4

Członkowie komisji zauważyli, że w powiecie wrzesińskim istnieją trudności z dostępem do fachowców z zakresu terapii uzależnień dzieci i młodzieży, gdyż funkcjonujące ośrodki w większym zakresie oferują pomoc osobom dorosłym. W wyniku przeprowadzonej dyskusji

uzgodnili, co następuje:

1. wystąpią z wnioskiem do Zarządu Spółki „Szpital Powiatowy we Wrześni” o utworzenie punktu informacyjno-konsultacyjnego dla rodziców dzieci uzależnionych,

2. powołali zespół w składzie: psycholog, pan Adam Trawiński, pracownik: Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie oraz Wydziału Edukacji i Kultury Fizycznej, który zajmie się cyklicznym opracowywaniem artykułów o tematyce obejmującej różne aspekty problemu z uzależnieniami w biuletynie powiatowym „Przegląd Powiatowy” (informacje dla rodziców, dane kontaktowe do instytucji i poradni),

   3. zdecydowali, że pracownicy Poradni Psychologiczo-Pedagogicznej przygotują ofertę wykładów dla pedagogów szkolnych szkół ponadgimnazjalnych.

Na tym protokół zakończono.

Protokół podpisali:

1. /-/ Henryka Waligóra

2. /-/ Stefan Tomczak

Protokołowała:

Natalia Kowalczyk

Referat Kancelaria Ogólna,

Biuro Rady i Zarządu